RENÉ-GUY CADOU

(1920-1951)

René Guy Cadou sinh ngày 15 tháng 2 năm 1920 tại Saite-Reine de Bretagne, miền Loire Atlantique. Năm 1936, Cadou t́m gặp Michel Manoll, người giới thiệu ông vào môi trường thi ca và giúp ông quen biết các bạn thơ nhất là Max Jacob và Pierre Reverdy. Ông đă nhanh chóng xuất bản tập thơ đầu tiên: Brancardier de l’Aube, năm 1937, và từ đó là những năm của hồn thơ mănh liệt, nỗi say mê sáng tác của ông đụng phải những thử thách mới: cái chết của cha ông, chiến tranh, sự đổ vỡ. Bị động viên tháng sáu năm 1940, Cadou thất bại trong cuộc rút quân, ở Navarrenx kế đó ở Oloron-Ste-Marie ở đây ông bị bệnh và phải nhập viện. Được giải ngũ ngày 23 tháng mười, ông trở lại miền Nantes và t́nh cờ ông được bổ nhiệm làm giáo viên dự khuyết và ông phải đi dạy khắp tỉnh. Cadou dường như có tiên cảm ông sẽ sớm từ giả cuộc đời :

Tôi sẽ luôn thực hiện

Một vài bước trên đời

Xung quanh René Guy Cadou và Jean Bouhier, người cha thành lập trường phái Rochefort, có những nhà thơ trẻ tuyên xưng t́nh yêu cuộc sống, niềm hy vọng và sự tự do đúng vào lúc mà cái chết và sự nô lệ ngự trị. Chắc hẳn ngày quan trọng nhất trong đời sống ngắn ngủi của Cadou là ngày 17 tháng sáu 1943, ngày ông gặp được một thiếu nữ ở Nantes, Hélène Laurent, mà ông phải kết hôn năm 1946 và tán tụng trong tập thơ “Helène ou le Règne Vegetal”. Được bổ nhiệm đến Louisfert tháng mười năm 1945, Cadou đến ở đó và sống với dân làng, một đời sống đơn sơ của một thầy giáo trường làng mang giày xỏ và áo cḥang. Có hàng tá đám học sinh, “Những người bạn vùng cao” đến chào nhà thơ khi lớp học chấm dứt. Nhưng không lâu sau, căn bệnh đến vung bàn tay nghiệt ngă của nó: những cuộc giải phẩu tiến hành vào tháng giêng và tháng năm 1950, sau đó là một thời kỳ hồi phục chỉ kéo dài được một mùa hè. Ít ngày sau khi kư tặng cuốn “Của cải thế gian này”, René Guy Cadou chết trong đêm 20 tháng ba 1951, với Hélène bên cạnh và Jean Rousselot t́nh cờ đến kịp. Ông đă nói lời cuối với những người mà ông yêu quư: “các bạn hăy tiếp tục. Thời gian đă được ban cho tôi, và t́nh yêu nối dài nó”.

Pierre Raisonner (trong Vivre en Póesie) trích dịch từ trang GOOGLE

¯¯

“Ôi Thi ca, hăy dẹp tấm gương của nàng đi! Tôi nói cho những người trẻ và cho những người thuộc mọi lứa tuổi. Tôi nói những ǵ xảy đến với tôi. Tôi nói về một thế giới mà sự giận dữ được xá miễn. Và có lẽ bạn sẽ nghe tiếng nói này cố t́nh đơn điệu, bị ngă ngựa trên đường, đằng sau những chấn song ba lần khóa, đằng sau những chấn song , đằng sau tâm hồn ấy, tiếng nói ấy, hỡi những bạn trẻ và những người mọi lứa tuổi, có thể bạn nghe tiếng nói này đang gơ, nó muốn vào, nó gơ cửa, hỡi những bạn trẻ, nó gơ – cũng như bạn – trước cái cửa của số phận và nó hát dưới những viên đạn bay.”

René Guy Cadou

 

CÂU TRÍCH DẪN TỪ  R. G. CADOU

 

Thi hứng, đó là phản-trí tuệ của nhà thơ, là người điệp viên bí mật.

Nghệ thuật sinh ra từ một t́nh cảm phản kháng, thi ca sinh ra từ một t́nh cảm yêu thương.

Thi ca không ǵ khác một sức lôi kéo cao cả đưa chúng ta về những vật thông thường – thông thường như bầu trời tràn ngập chúng ta.      

 

Helène hay Vương Triều Cây Cỏ

(Hélène ou le règne végétal)

 

HOA ĐỎ

(La Fleur Rouge)

 

Ở ngay giữa bầu trời

Tôi đặt khuôn mặt ấy

Chim trời cũng sẽ không

Ngạc nhiên khi thấy vậy.

 

Và ngày sẽ mọc lên

Rất cao trong đồng tử

Chúng ta nói “mùa xuân

Năm nay về hơi sớm”

 

Mắt đẹp trong mùa đẹp

Ao cá sáng ánh đèn

Các khu vườn lùi lại,

Không ngừng xa chân trời.

 

Ụ rạ đă được đơm

Dọc dài theo mí mắt

Các con thú hăi hùng

Đi đến ngôi nhà này

 

Tôi chưa từng đón tiếp

Nhiều bạn thế ở bàn,

Chúng kéo đến mỗi ngày

Từ những chuồng c̣n mới

 

Con mang theo cơn đói

Con khác một vết thương

Chúng tôi cùng chia sẻ 

Những ǵ c̣n lại ít.

 

Một đứa bé chậm chân

Đi ngang nhà cửa mở

Chừng đoán được niềm vui

Đ̣i gặp tôi để nói.

 

Để đưa nó về tôi

Hai tay phải cho đi

Và nó đă làm rồi

Nên thôi không c̣n muốn

 

Căn pḥng th́ bề bộn

Những sông suối hoang sơ

Trong ḷ đă bay đi

Một cánh rừng dầy cộm

 

Và con đường c̣n đây

Để lại những ngôi làng

Kéo lôi bầy chó vàng

Đến tận khung cửa chớp

 

Mọi trái cây kỳ ảo

Leng keng trên vai chúng

Máu dính trên miệng chúng

Một ống quyển mê hồn

 

Tôi cho nó cái tên

Của tuổi thơ đầu tiên

Của bông hoa đầu tiên 

Và mùa hạ đầu tiên.

           

CĂN PH̉NG ĐAU KHỔ

(Chambre de la douleur)

 

Cánh cửa đă khép kín

Một giọt máu c̣n nằm trên khóa

 

Cha ơi, cha không c̣n nữa

Cha không trở lại góc kẹt này trái đất

Từ bốn năm qua

Và trong pḥng con vẫn đợi cha

Để mạng lại chiếc lưới xanh ánh sáng

 

Năm đầu tiên con đă lạnh run

Đau khổ nhiều bởi mang thập giá

Và đă dùng bàn tay đẹp của con

Bào những mảnh gỗ của riêng con

Con sẵn sàng ra đi đơn lẻ

 

Rồi mùa xuân, ngày lễ Phục Sinh

Con đă t́m cha trong mỗi luống cày

Trong từng hạt lúa

Và trong những bông hoa nở

Mà mùa hè nhẫn tâm hắt hủi

 

Không bao giờ chim c̣n vào trong pḥng

Không c̣n lửa

Không c̣n đôi vai khả kính chiều hôm

Và yêu thương sẽ được những bàn tay khác

Những ngọn đèn khác làm nên 

Ôi cha ơi

Để cha con ḿnh có thể gặp nhau.

 

PHỐ MÁU

(Rue de Sang)

 

Tôi nghĩ đến em-phố thị mà tôi đă đi qua

Theo nhịp gơ cơn mưa rào với người bạn gái

 

Một buổi chiều tháng mười một, thấp ánh đèn

Với tiếng trẻ ngu đần trong các căn pḥng

 

Những con chó gầy lui tới bầu trời và các hành lang

Và ta đi qua những người chết những người đen đúa

 

Em chỉ có quyền ở trang thứ ba

Các nhật báo Không tội phạm Chỉ có tṛ huyên náo

 

Những kẻ đi đêm những vụ cưỡng hiếp

thật sự tầm thường

Chỉ sau những bức tường, một ngựa già thổn thức

 

Hôm nay em-phố-thị đẹp nhất dưới bao cành lá

Em được giặt kỹ càng như chiếc áo trắng tinh

 

Em được luôn luôn đánh số của mặt trời

Với máy thu băng và ong bướm em chạy khắp nơi

 

Một kẻ ăn xin hiền lành ve vuốt một con chim

Buổi trưa say trong ḍng suối, anh ta làm dấu thánh

 

Con ngươi anh làm vấy bẩn mọi mắt nh́n

Khi anh muốn ra đi chính là lúc Đức Kitô lảo đảo.

 

NHÀ CỦA HÉLÈNE

(La Maison d’Hélène)

 

Chỉ cần có dây trường xuân

Để có ngôi nhà của Hélène trên trái đất

 

Lúa ḿ mọc cao hơn trong đất sét mái nhà

Một cây đến đu đeo các cửa kính và chúng ta thấy

Những con chiên thanh b́nh nằm trên tam cấp

Như chờ thuyền của Nô-ê mở cửa

Một ngọn đèn sáng toả đến tận cây mimosa

 

Khuya rồi những con đường c̣n đi qua cửa sổ

Bao bạn bè không biết để vào đâu

Bánh mới mặt trời và những bó hoa tươi

Máu gơ vào tim ta như chim gơ kiến

Bồ câu rừng nói căn nhà giống bụi cây

Tuyết ánh sáng hăy phủ cành lúa mới

T́nh thương yêu phải ban cho các thú nuôi..

lạnh cóng và những người chỉ biết sự dịu dàng của đá

 

Dưới cửa lớn ùa vào cơn gió mát

Ta c̣n nghe tiếng hoa làm b́nh phong bập bẹ líu lo

Hồn của rừng trôi nhẹ dưới mặt bàn

Đồng hồ gơ như bàn tay trẻ nhỏ

 

Tôi sẽ sống nơi ấy giữa hoa hồng làng xóm

Với những chó bẹc giê giống khuôn mặt của tôi

Với những cành nho rũ xuống trán tôi

Và cô nữ sinh dưới chân phong cảnh ấy.

 

LY CUỐI CÙNG

(Le Dernier Verre)

 

Thời kỳ mà bạn c̣n ở Touvet

Thời kỳ bạn c̣n học bảng chữ cái

Của sự khổ đau

Lúc mỗi ngày một bạn đứng lên

Để neo buộc trái tim của bạn

Tôi vẫn c̣n nhớ lại

Ôi kẻ tranh thủ mọi điều tốt đẹp của địa cầu

Vào dịp Giáng Sinh

Chúng ta đă viết cho nhau

Và bạn thường vẽ ra những lộ tŕnh to lớn

Trong bầu trời

Để thích thú có chúng tôi bên bạn

Trong cùng một hành lang tàu hỏa

Tôi vẫn c̣n nhớ lại

Ánh mắt bạn vẫn c̣n vẫy chào biển

như chiếc khăn tay

Bạn không ngừng nói năng về đời sống

Và bạn không biết nỗi buồn

Khi bạn cho thấy đôi tay ḿnh bị đâm thủng

Bởi những cái đinh vàng của cái đẹp

Nếu chúng ta đă ném nhau những lời gay gắt

Và đối đầu mạnh mẽ đôi lúc với vai vuông

Nếu tôi đă đập vỡ ngọn đèn giữa tim bạn và tôi.

Maurice Langlois hỡi, tôi chân thành xin lỗi bạn.

 

HÉLÈNE HAY VƯƠNG TRIỀU CÂY CỎ

 

Em ở trong vườn và em ở trên môi tôi

Tôi không biết con chim nào sẽ măi bắt chước em

Chiều nay tôi trao em đôi tay tôi để cho em nói

Xin Chúa sử dụng tay tôi vào những việc xanh trời

 

V́ lời em nói có thiên thần nghe ngóng

Lời tràn trề trong gió như một bó lúa ḿ

Và những trẻ nhỏ của bầu trời đi học trở về

E sợ em với điệu bộ say mê.

 

Em hăy cúi xuống ghé vào tai cây trang ba lá

Báo cho đàn ngựa biết trần thế được cứu rồi

Nói chúng rằng cây độc cần, cây ngấy tốt thôi

Chỉ cần t́nh yêu em để đổi thay tất cả.

 

Helène ơi, tôi nh́n em giữa nơi thôn dă

Bào chữa cho tội hoa hồng mọc ở vườn cây

Mở cánh cửa cao của thế giới để có người

Đi tới được những quầy hàng của mặt trời rực sáng

 

Khi em xa tôi em luôn luôn có mặt

Em c̣n trong không khí như hương của bánh ḿ

Tôi sẽ đợi em trăm năm nhưng em đă của tôi

Bởi tất cả những đồng cỏ mà em ôm trong bụng.

 

SỰ DỊU DÀNG KỲ LẠ

(L’Etrange Douceur)

 

Như một con chim trong đầu

Máu đă bắt đầu ca hát

Nhiều hoa nở có lẽ v́

Thân thể tôi hoan hỉ.

 

V́ tôi là lá cây và ánh sáng

Người ngủ nơi cổng lớn màu xanh

Hoa tầm xuân chúng tôi đă hái

Những chiều tháng sáu lúc trời mưa

 

Trong căn pḥng một ḍng suối chảy qua

Chiếc đồng hồ có những viên sỏi bạc

Ta nghe thấy lúa ḿ sóng cuộn

Về cối xay ở phía trời tây

 

Không khí đầy cọng rơm c̣n mới

Những hoa bia và những giấc ngủ hiền

Trong bầu trời một trẻ nhỏ đang câu

Cá văy bạc từ mặt trời tươi rói

 

Và mái ngói nhảy lên gieo hạt

Hạt trăng sao trên mảnh đất ngôi nhà

Tôi cúi xuống trên đôi môi em đỏ

Hoa trái ban đầu của một mùa vui.

 

EM

(Toi)

 

Em là cánh đồng bao la cho ngựa chạy

Một cảng biển xanh mọc kín tỉ muội hoa

Và ḍng sông mà người tắm bước vào

Để theo đuổi bóng h́nh sông kỳ diệu

Em là tảo rong và cây hoang dă

Như cây thuốc kim sa

Trong mái tóc em có đầy tôm cá

Em có khuôn mặt đẹp

Đẹp hơn cả chính em

Em là cô thiếu nữ anh yêu

Anh yêu thích nhiều hơn bánh trái

Hơn cả đôi bàn tay duỗi thẳng

Trên những sườn nghiêng của những ngọn đồi

Em là cô láng giềng  nhỏ bé

Giữa cây trang ba lá và bạn của thằn lằn

Em phơi nắng trên những viên đá lớn

Và em luôn trên g̣ má của tôi

Khi nghĩ về giọng nói của em

Tôi nghĩ về tu viện

Lúc chín giờ đêm khi mọi lời kinh cùng đối đáp

Khi tôi nghĩ về miệng em miệng tôi bắt gặp

Hương vị của sữa, của trái cây, của lá

Mà những ḍng suối nhựa cây tưới tắm dịu dàng

Và khi tôi nghĩ về em dù sao tôi phải chọn

Giữa tương lai và kỷ niệm vô vàn.

 

TRƯỚC CÂY NÀY

(Devant cet Arbre…)

 

Trước cây này bao la và b́nh thản

Rất vững vàng chắc chắn bởi t́nh yêu

Trước Con Người này đang nh́n ngắm

Đôi tay Người bay lượn khắp xung quanh

Ngôi nhà Người và hôn thê khả kính

 

Trước biển và thuyền bè của biển

Trước bầu trời và bờ vai trần trụi

Trước bức tường và trước tờ cáo thị

Trước ngôi mộ này c̣n mới

 

Trước tất cả những người tỉnh giấc

Trước tất cả những người sẽ chết

Trước cái cửa mở rộng

Cho ánh sáng và cho nỗi sợ

 

Trước Thiên Chúa và trước loài người

Cho mỗi cuộc đời được sống .

 

NHƯ GIỮA THUỞ THẦN TIÊN

(Comme au Temps des Fées)

 

Đóa hoa ấy trong bàn tay

Trở thành ḍng suối và ngựa

Bạn hăy ngước mắt lên

Bầu trời là bẫy ḍ dữ dội

 

Và trái tim mắc bẫy

Và con chim mắc bẫy

Nhưng không một cành cây

Con dê trở thành con chuột trắng

 

Đèn hỡi, em là vũ nữ khỏa thân

Vĩ cầm vỡ hỡi, tôi đă nhận ra em

Bánh người mù lần ṃ trong bốn phố

 

Xe ngựa đêm hỡi, em là hồn tôi

Và tuổi trẻ tôi mang tiếng xấu

Hoa hỡi, vết thương không khép miệng

 

C̣n em khuôn mặt em đă ra sao

Khiến các cô cùng tuổi

Vui thích khi họ gọi em

Bằng hết thảy tên trẻ con man dại

 

Cô gái tôi yêu là nụ tầm xuân

Nàng trọ học với bầy chim sẻ

Và tim nàng đập nhẹ dưới áo choàng.

 

AI ĐI TRÊN MẶT BIỂN

(Qui Marche sur la Mer)

 

Ai đi trên mặt biển

Và không có con thuyền

 

Ai bay trên không trung

Dù không hề có cánh

 

Ai có thể đổi thay thế giới

Và không lạm dụng việc đổi thay

 

Ai luôn thêm cao cả

Trong mỗi lúc té nhào

 

Ai làm nên suối nguốn

Hỉ hoan từ ngôi mộ

 

Ai không có con thơ

Nhưng có vô vàn con nhỏ

 

Ai ám ảnh hồn tôi

Ai là khuôn mặt tôi

Ánh sáng.

 

CHUỖI ĐEN

(La Série noire)

 

Tôi nhớ lại ngôi nhà

Xuống dọc theo sông cái

Đă dừng lại mỗi chiều

Trước bờ kè Hoche số 5

 

Một đàn ông hát trên boong

Một đàn bà giặt tả

Và đứa con họ nghiêng ḿnh trên nước

Một khuôn mặt không quên.

 

Nhưng trong căn pḥng tôi đă sống

Người đàn ông đă khóc trước vợ ḿnh

Bà không c̣n nữa và chỉ c̣n là

Một kỷ niệm cho con trai bà ấy.

&&&

Ôi cha hỡi con nay đă chọn

Mái nhà này xuôi giống vai cha

Và chậm răi cha như mái ấy

Cha đă trở thành một giấc ngủ sâu

 

Cha quay về đến tận đôi tay

Như đến tận suối nguồn điều thinh lặng

Ánh mắt cha đôi khi nh́n xuống

Trên một bộ hành từ bến bờ kia

 

Và như thế dường như cha đă nghĩ

Cha chỉ c̣n mang nợ một người

Đến mỗi ngày vào những giờ không đổi

Và kinh ngạc bởi ḿnh c̣n sống

 

Phải chăng Đức Kitô hay người bạn

Đến gơ cửa nhà này quá sớm?

Cần bốn người để mang đi ông ấy

Và bác tài xế tắc-xi

 

- Hăy để tôi mang theo áo khóac

Gió mạnh lên ở giữa cánh đồng

- Xin ông đừng lo lắng

Chính chúng tôi sẽ săn sóc cho ông

 

Xin Chúa nơi này nghe con nói

Max Jacob nói và kư tên

Xin Ngài cho con được chết

Trên cọng rơm họ đă lén mang đi. 

 

CÂU TRÍCH DẪN TỪ  R. G. CADOU

 

Nhà thơ chỉ chịu trách nhiệm trước Thượng Đế, tiểu thuyết gia được biện minh trước loài người. Người này chỉ dấn thấn với những phẩm hạnh của ḿnh, người kia dấn thân với những phẩm hạnh của đồng loại.

Các từ ngữ cũng giống như đồ gốm giá rẻ và có lỗ ṛ làm nước rỉ ra một cách kỳ diệu. Bạn hăy sử dụng một từ và mặc cho nó chất liệu nóng bỏng của tâm hồn bạn.

Mơ mộng chỉ cho bạn thấy khía cạnh đêm tối của con người, vẻ mặt cuồn cuộn như thác nước bị giáo gươm rạch nát, trái tim đen của nó. Nhưng trước tiên có ánh sáng ban ngày.

 

Những khuôn mặt cô liêu

(Les Visages de Solitude)

 

Một ngày thôi đủ một ngày tươi đẹp

Sống dễ dàng với đôi mắt lớn ngạc nhiên

Gặm cỏ b́nh an trong vùng trũng bầu trời

Một ngày lớn của chân lư trước khi sa ngă

Nhưng tôi, nhiều cái tôi bị thương, tôi chia sẻ

Giữa mọi đêm này đă đến gặp tôi

Tôi sẽ sống đủ lâu để sau cùng yêu mến bạn

Bạn dày ṿ tôi ồ những khuôn mặt của chính tôi

Trong ánh mắt rạng rỡ ngạc nhiên có một cái nh́n

Quay không ngừng trong khói những căn pḥng ấy

Và đôi lúc dừng lại trên cái nh́n đă tắt

Tôi đă nhàm những ánh mắt khác trong các pḥng chờ

Khi những đ̣an tàu xe lửa đă đi qua

Những ánh mắt khác dường như là tội phạm

Của khuôn mặt đẹp gian manh đang ẩn núp

Dưới nếp gấp một cằm trẻ thơ và một nụ cười

Những khuôn mặt tôi nh́n từ nỗi cô liêu

Và như thế tôi luôn luôn ao ước thấy

Luôn nghiêng người trên bóng tối để nh́n

Tận đáy cuộc đời Con Người ấy đang bay

Xin tiếp đón tôi chí ít như người nghèo bạn tiếp.

 

KHÔNG AI Ở TRÊN ĐỜI

(Personne au Monde)

 

Tôi sẽ sống ở đó

Trong ngôi nhà không mái khép lại tuổi thơ tôi

Tùy thuộc vào đôi tay bốc khói nỗi ưu phiền

Đứng thẳng chỉ một ḿnh trên bờ giếng rêu đen

Uống bóng tối chậm trễ trước màn đêm đang đến

Tôi sẽ sống một ḿnh và trong cô tịch

Không thấy nhọc nhằn như lưỡi chó chạy rông

Trong cô tịch dưới ánh trăng như lúc đi săn ta dừng nghỉ

Trăng tháng mười trong vùng quê không có ǵ tôn trọng

Cả nỗi đau của người đàn ông góa vợ

Cả thời kỳ chết chóc vạn lần đau

Để dám nói cùng chim chóc bay ngang

“Chúng tôi là con cái của bầu trời mà các bạn mang theo”

Tất cả đời sống tôi sẽ lặng thinh như thóc

Hơi giống nhà sau các cửa hàng kim chỉ

Vào giờ các trẻ nhỏ tan trường.

Vung vẩy bầu trời đôi tay chúng giống huệ tây

Xa các bạn chính tôi sẽ hiện diện nhiều hơn

Trong t́nh yêu ấy bao la làm tôi lảo đảo

Nhưng trước tiên các bạn đừng khiến tôi tin ḿnh yêu mến

V́ bởi khi không hay biết tôi muốn mến yêu hết thảy bạn bè.

 

CUỘC CHẠY TRỐN ĐIÊN CUỒNG

(La Fuite Éperdu)

 

Không ngừng rút lui

Vào vĩnh cửu ấy mà tôi sờ tận đáy

Bàn tay lướt nhẹ những bức tường

Buông lỏng sợi dây thừng

Cô độc hơn khi cùng lúc là chính người

Và công tŕnh của người

Vắng mặt luôn luôn có mặt trong vụ kiện cuộc đời

Chính tôi

Cũng là chính người

Người chèo thuyền không đại dương

Không bao giờ xuất phát

Và một người lo lắng nh́n tôi

Rồi một người làm tôi cười mỉm

Họ giống tôi nhiều khiến tôi yêu thích

Lẫn lộn họ với nhau

Làm cho họ chống đối nhau

Tôi ước ǵ họ giải thóat tôi khỏi chính ḿnh.

 

HAI MƯƠI NĂM QUY ẨN

(Vingt Ans de Réclusion)

 

Sự quy ẩn không là ǵ nhưng hạt bụi nóng

Của hoa hồng và chút bánh ḿ sưởi ấm bệnh phong

Trong bóng tối các căn hầm những b́nh ṿ ánh sáng

Áo cánh các cô hầu đầy tay bị buông bỏ

Chỉ bởi một cử chỉ nguyện cầu

 

Và nếu c̣n hoa nào thổn thức ở trên tường

Những con chim lướt cánh chúng dưới cửa nhà

Và đứa trẻ bên ḷ với những truyện phiêu lưu

Chúng tôi sống được ở nơi đây nhưng buổi sáng

Chỉ mang lại một con mắt mù và đen sau ổ khóa

 

Tôi cầu nguyện hoài công

Thiên Chúa không nghe từ tai ấy

Những tên gọi của t́nh yêu

Và những lời kêu than suy tính trước

Chính trong tôi là xứ sở diệu kỳ

Trong tuổi thơ này từ nay không người cư ngụ

Trái tim tôi đă đặt vào những dấu vết mặt trời

 

Khi tôi tóc vàng tôi đă ban tặng khuôn mặt tôi

Cho những người không có đèn trong nhà họ

Và khi cần thiết phải sẻ chia

Lúa ḿ, trái cây, nước, bầu trời và băi cỏ

Tôi đă cho họ máu tôi để họ được phần hơn

 

Ngày nay tôi không c̣n hy vọng t́m lại được

Sự trao ban lúa ḿ ấm áp đặt trên môi

C̣n đâu bờ vai rung động ấy vẫn thường

Lang thang đêm ngày trong tôi giấc mộng

Đi b́nh thản như thú rừng hoang dă.

 

CUỘC PHIÊU LƯU CỦA ĐÊM TỐI

(L’Aventure de Nuit) 

 

Có một miền quê giống kư ức của tôi

Nơi một bước chân đến gần như tiếng ch́a khóa nhẹ

Và lê gối về bóng h́nh nhân loại ấy

Chúng tôi thấy ḿnh cần phải bái quỳ

Và đi bằng đầu gối về bóng h́nh nhân loại ấy

Người thở, Người quằn quại thế nào chúng tôi không hiểu

V́ ai biết được bàn tay nào du lăng

Làm hát lên buồn bă tấm ḷng ám ảnh bởi cây

Để đêm nay một người tự hỏi v́ sao

Tiếng hát kia bay lên đến chỗ Người.

 

Rồi bỗng chốc tôi nghe cánh anh hoảng hốt

Cửa thời gian nặng nề sẽ trông thấy tôi qua 

Dù c̣n trẻ tôi tưởng tôi đă vội lên đường

Đường êm ái cơn mệt lâu ngày của ai tiến bước

Như có vẻ gió trên bầu trời cao vợi

Làm mỏi ṃn vầng trán trắng thế gian

Và ném tôi như quả thông bị gặm nhắm bởi nộ cuồng

Vào biển lớn không con tàu lai văng

 

Không ǵ của tôi c̣n thuộc về tôi, cả đôi đầu gối

Trong cỏ cao, cả bàn tay tối tăm t́m cách giấu đi

Một mảnh ch́ xấu xa lúc địa cầu ngon giấc

Cả trái tim này hai mươi tuổi, vành ngoài bị vỡ

Tôi đi xa khỏi tôi trên những con đường không số

Một cái cửa xanh trời mở ở cạnh sườn tôi.

 

H̉A ÂM MÙA XUÂN

(Symphonie de Printemps)

 

Ôi mưa cũ, bạn nhớ chăng anh Môn* ấy..

Đă bước theo cơn gió mạnh để vào

Ngôi trường nhỏ như một chàng hoàng tử

Giữa biên bờ ao tù đọng với những chuyện thần tiên

 

Ở xứ sở mưa rào đan chéo

Roi xe hàng làm sướt trái tim quê

 

Cái giường hư của bác gác rừng

Những đường trũng của toàn thế giới

Chính nơi đó tôi chờ em, tôi mong đợi

Mùa xuân như ca sĩ phố phường và cũng giống..

Ngọn đèn xe đạp xưa trên dường vắng

Đây là điều đơn giản nhất ta mê

Có trong tay bó hoa đẹp thuỷ tiên

Và chim ngủ vẫn c̣n mơ đến

Khung cửa cao ở tận cùng trái đất

Có lẽ nơi kia trong vùng đất xa xăm

Một thiếu nữ của gia đ́nh không manh áo

Đứng tựa bên cửa sổ để soi ḿnh

Trong một mảnh trăng buồn như vườn cây cảnh

 

Có lẽ thế giống như trong tiểu thuyết

Một cái chuông to chứa cả một mùa xuân

T́nh yêu tôi, em nơi đó như ngọn cỏ nghiêng ḿnh

Nét bút dài ngọt ngào trên trang giấy

Và tôi đọc trong mắt em và em thèm hạ thấp..

Mi mắt em như cành liễu ướt sương

Tôi lớn tiếng kêu như một trẻ ngủ mê

Âm thanh nóng hài ḥa thân em trắng.

-------

Augustin Meaulnes, nhân vật tiểu thuyết của A. Fournier

 

CHẾT ĐỂ CHẾT

(Mourir Pour Mourir)

 

Đẹp biết mấy nếu ra đi vào tháng năm khi trời tối

Giữa những con ngựa trắng, và dân chơi đánh đáo

 

Như một bức ảnh ngày xưa rơi tuột

Từ album xuống tấm thảm đài cao

 

Dù đă già nhưng chưa đến chín mười năm

Để kết thúc với một lời con trẻ

 

Ai trang trí tuyển tập xưa duyên dáng

Để anh chơi và hài kịch hạ màn

 

Bạn nói ǵ hỡi Isidore Ducasse c̣n bạn Rimbaud

Mà tên tuổi là hoa huệ trên lưỡi dao đỏ máu

 

Và bạn Laforgue, bạn Corbière và bạn Verlaine

Bạn nói ǵ hỡi Apolinaire trong ngày xanh xao ấy  

 

Từ ngày mười tám tháng mười một, ngày …

người ta đ́nh chiến, chắc hẳn bạn đă vỗ đùi

 

Bạn cười và biết ḿnh cười có lư do

Bạn không mất thứ ǵ khi không thứ ǵ chối bỏ

 

Với niềm vui đơn lẻ ấy, chúng ta đi..

Một buổi tối trên bản đồ đến một nơi xinh đẹp.

VIẾT NHƯNG SỐNG

(Ecrire mais Vivre)

Phải chăng tôi chỉ biết ḿnh viết? Nhưng tôi đi

Đến tận cuối đời như trên đường mới mở

Luôn ở cuối đường mệt lă, mờ ảo để thấy rơ hơn

Ǵ đây?  Toa tàu cuối của con tàu chiều tối

Một cánh hoa trên sườn dốc, một trẻ thơ

Dáng gầy g̣ cậu t́m kiếm mẹ cha

Không dấu hiệu ǵ, cậu tin vào phép lạ

Của ngôi nhà hồng với các chân dung Jeanne d’Arc

Ồ tôi vẫn luôn không đổi mặc cho tuổi tác  

Và người ta nâng khuôn mặt tôi với hai tay

Nếu có thể người ta bắt mạch 

Vách ngăn trái tim tôi và tờ giấy cũ vẽ màu

Không có ǵ trả lời cho trống rỗng

Để lúc này tôi có thể ra đi

Về vĩnh cửu với túi da cũ kỹ

Như các cha xứ hiền và các thánh đi đường bệ

khi các ngài vào những chiều giá lạnh …

bỗng ăn nói ngọt ngào

Trong lịch sử các người, tôi sẽ không tồn tại

Cả một món hàng chưa bán trong ki-ốt nhà ga

Nhưng t́nh yêu tôi và tôi, …

chúng tôi có cho riêng ḿnh lịch sử.

 

 

Những khuôn mặt cô liêu, 2

 

TÔI SƯỞI ẤM VỚI GỖ NÀO

(De Quel Bois Je Me Chauffe)         

 

Khi sẽ chỉ c̣n anh và tôi

Anh-gỗ đợi chờ tôi

Khi chỉ c̣n anh-gỗ với tôi

Trong căn pḥng ấy

Và cả khi những bức tường dọn chỗ

Tôi một ḿnh phẫn nộ với tay chân

Và khi Anh đứng thẳng như một thanh gươm

Khi bầu trời dí mỏm lụa tươi mềm

Trên cửa kính xa và những chân trời tôi sống

Khi chỉ c̣n lại trên không một vài bong bóng

Ấm và trắng như cổ họng bồ câu

Khi sau cùng tôi có thể ngồi vào bàn

Và tin rằng tôi yên vị dưới hàng thông

Trong xưởng cưa của gió gần chỗ biển phơi bày

Siết chặt tim tôi như vỏ ṣ biển cả 

Khi bị những dây to của đàn lia dồn đẩy

Tôi cất cao bài hát tự hào mà những tiếng kêu

Đánh thức trên nước những người hướng dẫn con tàu

Khi tâm hồn bất chợt làm tinh thần nhảy nhót

Anh –gỗ sẽ đi ra khỏi cái pḥng ấy.

 

NHỮNG KHUÔN MẶT CỦA ĐẤT

(Visages de la Terre)

 

Những khuôn mặt của đất mà tôi biết rơ

Trọng lượng của nhọ xi mềm và của lá khô

Tôi trầm mặc ước ao ḿnh hiểu đất

Yêu mến ngươi sâu đậm cứ như người tiếc nuối

Con vật bỏ đi cuối một phố buồn

Tôi theo ngươi-đất nhưng chưa từng dám vượt qua

Trái táo và con dao ngủ yên trên bàn gỗ

Giữa hai bên không chút ǵ vướng bận

Dai dẳng kéo dài hơn hoàng hôn nhà máy

Trong ánh mắt của người đàn ông quen đói

Kư ức tôi được lát bởi sứ sành mà chúng tôi..

T́m thấy trong những nông trại đen nơi thời gian..

An nghỉ và kết hôn trong hoa tím dính đôi

Và bàn tay tôi vẽ vụng dại những con gà

Hỡi khuôn mặt của đất chỉ ngươi làm tôi sợ

Như bầu trời tháng bảy và như nước quá trong

Ngươi kéo tôi ra khỏi hai vai tôi, ngươi có cách..

Thô lỗ của quán trọ làm tôi vui thích

Và ngươi nhắc tôi về hết thảy cuộc đời tôi.

 

PARIS TRONG KỶ NIỆM

(Paris du  Souvenir)

 

Paris như một trẻ thơ mà một con chim én

Bận rộn tết đan những cọng liễu giữa bầu trời

Hăy chào Vương Cung Thánh Đường

và cung điện Le Louvre

những cửa kính hồng như g̣ má của táo tây

Tôi đă nh́n Paris chỉ trong hóa thân của nó

Bánh ḿ bạch kim ra khỏi ḷ các mê trô và bến cảng

Paris đi khập khiễng thấp hơn những hàng cột xám tro

Và cùng lúc như nón ai hoa nở

Gió mang đi dưới những cầu mơ về những thuyền xưa

Đến hàng cửa chớp xanh đă đóng kín rồi

Paris dưới bốn bánh xe làm Paris chao đảo

Và việc hỏi t́m dẫn đến cổng mă xa

Đến những phố nhỏ không tên khu nhà ở trọ

Vào trong xă hội của một cô gái hầu pḥng

Ariel đă trở thành tù và cũ xưa và thi phú.

 

NHỮNG BỨC TƯỜNG CAO CỦA ĐỜI TÔI

(Les Hauts Murs de Ma Vie)

 

Những bức tường cao của đời tôi

không là những khuôn mặt

Mà người đến đầu tiên lấy tay vỗ nhẹ

Bạn tin không tôi có thể sống trong lồng

Người ta đến xót thương ném vài hạt lúa

Mấy cặn bă từ trời mà phần lớn không thể khiến cho

Sở thích con người tôi măn nguyện

 

Những kẻ ṿ nát đời tôi chưa từng tự hỏi

Tôi có lẽ sống nào để hiện hữu nơi đây

Bị cắt rời măi măi với phần c̣n lại của đời

Nên tôi đă đến giữa những bức tường này và ở lại

 

Tôi có thể t́m nơi tường một nơi không chịu nổi

Và từ rất lâu tường đă lo lắng cho tôi

Sống dật dờ hơn những lâu đài cát trước gió dông

Chỉ tiếng máu trong ngực ḿnh đủ làm cho sợ

 

Và tôi nói với tường như về chính các người

Chỉ tồn tại mà thôi một tàng cây bí ẩn.

 

THƠ T̀NH CHO HÉLÈNE

(Poèmes d’Amour à Hélène)

 

I.

Như ḍng sông đă bắt đầu

Yêu thích cuộc viễn du

Một ngày em thấy em

Trong tay tôi trần trụi

 

Và tôi chỉ c̣n nghĩ

Đắp em bằng lá cây

Lá cây và tay trần

Để em không thấy lạnh

 

V́ tôi yêu khác với

Qua ḍng sống của em

Thân thể em trong chốc lát

Treo trên ngón tay tôi

 

Có thể nào tôi đặt

Trên sỏi đá nóng ran

Một cái nh́n sẽ chỉ

Là ước muốn mà thôi?

 

Trinh nữ em đáp lời

Cho quyết định âm thầm

Tim tôi hăy đè xuống

Nhẹ nhàng trên tim em

 

Nếu tôi có nỗi đau

Bởi em đă biến h́nh

Chính v́ tôi phải yêu

T́nh em trước cả em.

 

II.

 

Sau những bức màn và thời gian dầy đặc

Không em, ôi đêm lạnh lẽo quá nàng ơi

 

Giấc ngủ và đường phố đầy người từ khách sạn

Nói to tiếng làm vỡ tung hết thảy khi anh gọi em

 

Dù vậy anh vẫn gọi em và anh biết rơ

Trong những nhịp tim này em trở lại cùng anh

 

Em tái tạo bàn tay dịu dàng cho em sử dụng

Và gió nhẹ lại khêu lửa lên khuôn mặt của em

 

Để anh thấy khuôn mặt ấy trong bề dày thời gian

Như ngọn lửa sống thiên thu nàng hỡi.

 

CÂU TRÍCH DẪN TỪ  R. G. CADOU

 

Đừng nên lẫn lộn những tác phẩm bí hiểm (Mallarmé) và những tác phẩm đóng kín (Reverdy). Loại thứ nhất không cho chúng ta khả năng đi vào, loại thứ hai không cho chúng ta đi ra.

Tôi không phát minh, tôi sáng tạo. Ai nói phát minh là nói trí tuệ. Ai nói sáng tạo là nói t́nh yêu.

Hăy ăn bàn tay bạn, giữ bàn tay kia lại cho ngày mai.

 

 

 

Quỷ và xe lửa của hắn

(Le Diable et  Son Train)

I

Tôi muốn ḿnh sẽ không trở nên quen thuộc..

Bầy ngựa tôi nuôi với những cánh hoa ly

 

Chuyến tàu đi qua ở chân trời xưa cũ

Máy móc tàu hiện đại chẳng để làm ǵ

 

Nó được bôi trơn không khuyết điểm như một bài thơ

Nhưng đó là những bài ca của người Ga-en tôi thích

 

Tôi muốn ḿnh sẽ không trở nên quen thuộc

Bầy ngựa tôi nuôi với những cánh hoa ly

 

Máy bay già, ô tô cũng già nua

Chỉ có tiếng vù vù con ong bay nhộn nhịp

 

C̣n trẻ và cụ già c̣n trẻ kia chậm răi

Trong bước đi leo tam cấp màu bọ hung

 

Tôi muốn ḿnh sẽ không trở nên quen thuộc

Bầy ngựa tôi nuôi với những cánh hoa ly

 

V́ tôi sợ không c̣n biết chết như ta vẫn xếp hàng

Bên cạnh nhau dự cuộc thi câu cá

 

Tôi sợ hăi không ở tầm cao người lân cận

Biết lái ô tô và đi tàu hỏa tốc hành

 

Và chết trong giường không bận bịu với ruộng đồng

Nơi t́nh yêu giết như hạt dẻ nổ tung

 

Tôi muốn ḿnh sẽ không trở nênquen thuộc

Bầy ngựa tôi nuôi với những hoa ly trắng

 

 

II

Tôi cư ngụ giữa đời này rất tệ

Những cây con không ra trái cạnh đường ray

Không vẻ ǵ lo lắng nhưng chúng nh́n..

Ḷng se sắt trên lan can dọc theo đường sắt

Xe lửa xanh lao từ xa vào làng mạc

Làm sợ run nhưng ẩn dụ có rất nhiều

Bầu trời của cây không biết những chim qua

Nhưng các khách sạn nhỏ có những người đi qua đấy

Buồn cách khác, cô đơn và buông ḿnh cách khác 

Cho những đêm vĩnh cửu giữa đời ḿnh

Họ hững hờ nghe tiếng nói của chủ nhân

Dường như họ có đèn câm bên lồng ngực

Và sau cùng ở cầu thang chỗ nghỉ

Một hành lang với những khung cửa mê hồn

Nhưng cô độc đi hai ṿng trong pḥng trọ

Tôi lạnh kinh hoàng và buồn bă tay chân

Không c̣n cây con trên một bờ cao

Không biển báo trên đường xe lửa ấy

Trừ bức tường trơ, ghế gỗ, b́nh bằng sứ

Đời sống tôi và tôi cho một tạp chí tạp nham.

 

CẤM DÂN DU MỤC

(Interdit  aux Nomades)

 

Toa xe màu hồng điểm trang bằng giỏ rau xà-lát

Lảo đảo đi chiều tối giống tàu ma

Chỉ tiến lên khập khiễng như con vật bị đau

Bởi một vài đứa trẻ cầm những cây liễu giỏ

 

Nhưng trong khi chờ đợi giờ ḿnh bà mẹ chăm nom

Dấu vết của các con trong đá phấn trên đường

Đây là nông trại phước lành thoảng một mùi hương

Của hoa huệ lẫn với mùi lúa miến

 

Ngựa xông xáo và đàn bà thông hiểu..

Bọn du côn theo đuổi đến vườn bôm

Tôi bày ra trên khung cửa sổ này

Những đồ ren, tim tôi và hoa giấy

 

Như ngày xế kéo lê chân chậm răi

Uể oải đi quanh quẩn những cánh đồng

Trong cô đơn bà chủ trại giở đồ may

Bởi đang cần chiếc áo màu diêm dúa

 

Dân du mục lúc này mê cô tịch

Tự hào quyền làm chủ với làm chồng

Trong khoảnh khắc của vinh quang cay đắng chẳng lọc lừa

Ṿ trong tay hạt thuốc lá với một màu xám xỉn.

 

VỚI NGÔN NGỮ CỦA NGƯỜI CÂM

(Avec la Langue des Muets)

 

Vào những năm hai tám hoặc ba mươi với 18 xu

Ngày thứ năm và đôi khi ngày chủ nhật buổi chiều

Tôi thường đi xem chiếu bóng

Trong một tu viện xưa được chiếm dụng

Như quán cà phê của dân một xứ Bắc Phi

Tôi đến ngồi bên dưới trần nhà

Hoàn toàn trong nốt cao cây đàn vĩ

Và tôi đă đợi chờ

Cô gái trẻ bán tờ chương tŕnh làm mủi ḷng tôi

Và bỗng chốc màn đỏ rơi xuống nước

Một thuyền buồm mang số trông rất lạ

Khán giả chỉ nh́n gươm nhọn và cái cổ đỏ ḷm 

Và rồi thấy một cái chùa động đậy

Đúng hơn một cành hoa

Một người không nói năng đứng giữa phố nhà

Một phụ nữ chỉ đẹp nhờ trần trụi

Thoát y

Đúng vào lúc đó

Khi ở cạnh tôi các t́nh nhân im lặng

Khi cả gian pḥng như chim câu trắng sắp tắt hơi

Và phim đứt

Chim bay

Đoạn nhạc dương cầm thành một tiếng kêu

Và mỹ nhân chúng tôi sắp nh́n đă ngủ.

 

TÔI SẼ LẤY EM

(Je Te Prendrai)

 

Em có muốn tôi sẽ lấy em trên yên ngựa

Tôi sẽ lấy em hay nếu em muốn tôi sẽ vứt em

Như cái chăn bông c̣n tốt

Trên ngựa tôi tôi sẽ lấy em

 

Tôi sẽ lấy em khỏi gia đ́nh em

Nơi cửa sổ chỗ em cười mỉm

 

Tôi sẽ lấy em khỏi vỏ ṣ

Ngọc trai dịu dàng của bóng đêm

 

Tôi sẽ lấy em như lần tắm kéo dài

Lân la măi ḍng sông chiều mùa hạ

Trong ṿm lá cao chim bồ câu tôi hỡi

Tôi sẽ lấy em tôi sẽ ra đi

 

Tôi sẽ ra đi không biết ǵ về xứ sở

Qua những cánh rừng mùa thu

Bàn tay tôi đặt trên cổ ngựa

Tôi như con chim nhỏ buồn thương

 

Tôi sẽ ra đi để cuối hành tŕnh

Tôi có em như thế tốt hơn

Một buổi sáng trong cô đơn đồng cỏ

Tôi xoa tay hai đầu gối tựa suối nguồn

Tôi sẽ lấy em tôi sẽ ra đi.

 

ĐÊM NÔEN

(Noel)

 

Chuồng ḅ êm ái của địa cầu

Không lớn hơn cái cḥi ken lá

Người ta để nào là cuốc xuổng

Nhốt bầy chiên khi chúng trở về

 

Trong quán trọ cao và rộng răi

Bảo đảm luôn có những khách cười

Họ tranh luận và luôn thù tạc

Thịt gia cầm và rượu mạnh có ngay

 

“Những tấm ra trắng này dù vậy

“Anh trả tiền để có suốt đêm

“Ông bạn ạ, nào vui lên chứ

“Sao không kêu cơm nếp thịt gà”

 

Thánh Giuse vụng về quá đỗi

Nón cũ mèm cầm ở trên tay

“-- Xin ông cho chúng tôi ở trọ

“Vợ tôi không được khỏe tối nay”

 

Trong lúc ấy bên ngoài rơi tuyết

Qua cửa đêm hé mở năy giờ

Những ngôi sao hào quang tỏ hiện

Nửa phần trên vầng trán trắng trong

 

“Dù qua đêm hay chỉ ở một giờ

“Quán hết chỗ các người đến muộn

“Thôi hăy ngủ nếu các người thích thú

“Trong chuồng ḅ ở góc bên kia”

 

Rồi ngón tay chỉ vào đêm tối

Chủ quán liền đóng vội cửa nhà

Cài then chắc nặng nề cửa quán

Cửa ḷng ông cũng đă cài then

 

Mặc đêm tối ồn ào cười nói

Người ta nghe rơ tiếng kêu mừng

Ôi Danh Chúa! Bàng hoàng chủ quán

Chỗ của tôi như có lửa thiêu

 

Ông ta đẩy ra xa người tớ gái

Nhanh chân đi mở khóa cửa hai ṿng

Trong đêm tối tuyết c̣n rơi lác đác

Như lá phong rơi nhẹ trên đường

 

Cố trấn tĩnh ông ta rón rén

Đến chuồng ḅ của hai kẻ lang thang

Trơ mắt ngó, ông ta bám chặt

Những cọc cao của hàng dậu ngả nghiêng

 

Một hài nhi nằm trên rơm rạ

Khắp xung quanh tỏa chiếu sáng ngời   

Và những người ở vùng lân cận

Đứng gần bên thế giới măn khai.

 

MỘT NGƯỜI

(Un Homme)

 

Một người

Một con người duy nhất

Và chỉ có ḿnh người

Không tẩu thuốc, không có ǵ

Một người

Trong đêm tối một người không có ǵ

Tựa như một linh hồn

không có chó 

Mưa

Mưa và người ấy

Đêm và một người đi

Không mang theo chó

Không chiếc xe tồi

Một vũng

Một vũng đêm

Một người.

 

CÂU TRÍCH DẪN TỪ  R. G. CADOU

 

Nhưng văn phong (bút pháp- style)? Bạn sẽ hỏi. Đúng, bút pháp. Đó là cách viết không có cách viết, được tháo tung như ngôn ngữ của những người câm.

Bút pháp không phải là dụng cụ của bác thợ rèn, nhưng là tâm hồn của bác ấy.

Người ta không áp đặt bút pháp của ḿnh; chính nó áp đặt bạn.

 

 

NGHỆ THUẬT THI CA

(Art Poétique)

 

Khi đêm rồi sẽ đến

Và bạn một ḿnh trong chiếc xe con

Nơi nào đó trên đường qua rừng rậm

Khi đêm rồi sẽ đến một màu đen

Thi sĩ tôi ơi hăy giữ sáng ánh đèn

Hăy nhấn mạnh vào bàn đạp ga thẩm mỹ

Không cần biết điều ǵ

Đừng lo lắng sóng vỗ vào kính chắn

Như kẻ chết ch́m lao vào đêm cuồng nộ

Ngất ngây.

 

Bạn đă mất hướng đi

Sao Bắc Đẩu, những lửa cao chỉ hướng

Và bỗng nhiên bạn thấy ḿnh sốc mạnh

Trong lá cây xanh nằm kề bên ḿnh bạn

Bạn như hàng ngh́n lỗ nhỏ ổ khóa kia

Đang nh́n ngắm đầu ḿnh bung nở

Những yếu tố cái đẹp rải rác đó đây

 

Và ai sẽ đến nơi kia t́m bạn

Khi bạn luôn có chính bạn để đi

Trong bí mật hướng về số phận

Không để bạn một ḿnh cô độc

Vậy bạn không phải gọi

Nhưng hăy nghe đám rước ấy,

Đám rước của vô số bước chân.

 

VÀO GIỜ NÀY

(À  Cette Heure…)

 

Vào giờ này ở trên thế giới

Dường như c̣n một cô bé hái hoa

Trên lề đường trong một xứ sở tốt hơn

Và nơi bến tàu một ai đó vẫy khăn

Thật lâu như bức điện thư cần giải mă

Tôi nghĩ đến những xe con lịch sự

Đến trang cuối cùng của cuốn truyện b́nh dân

Một chiều nào gió lộng trong vùng

Tôi nghĩ đến một ga nhỏ lẻ loi trong rừng rậm

Nơi tôi sẽ không bao giờ đi xuống

Vào giờ có những biệt thự trống trên đồi

Và khách sạn thùy dương tỏa khói bay

Khói của buồn phiền hoặc của ngày nước lớn

Đâu đó một lâu đài kỳ lạ trong đêm

Và bác làm vườn vừa đọc truyện của Montépin

Vừa ph́ phà nhẹ nhàng trong tẩu thuốc

Trên đại dương một chiếc tàu to lớn

Như chiếc tàu của tổ phụ Nô-ê

[…]

Vào giờ này ở trên thế giới

Một bông hoa vừa hé nở

Một nhà thơ bỗng t́m lại trí khôn

Và anh phi công cứ tưởng ḿnh rơi

Trong chai mặt trời như một cái phao ch́m

Say sưa cười, sửa móc cài cổ áo

Vào phút này khi anh không già cỗi

C̣n nghĩ ǵ hơn là nghĩ đến em

Đến bộ ngực em bồ câu

Đến miệng em

Bàn tay em

Vẻ đẹp em hoàn chỉnh

Đôi chân dài em mang anh đi khắp nẻo

Những vuốt ve em làm trổ nụ hoa

Mỗi buổi tối như một cành huệ trắng.

 

 

QUỶ VÀ XE LỬA CỦA HẮN

 

Clovis, con trai của mẹ có chuyện ǵ, người mẹ nói ?

Này mẹ ơi, con đă thấy Satan từ đất chui ra

 

Quỷ mùa này, theo mẹ nghĩ, rất lo âu

Hay con mẹ uống quá nhiều rượu táo?

 

–  Con thề với mẹ con hằng yêu dấu

Con chỉ uống xi-rô và nước trắng mà thôi

 

– Mẹ tin rằng con chạy nhảy quá nhiều

Tim đập mạnh nên trông gà hóa cuốc

 

Con không thấy tim ḿnh

nhưng thấy nhiều chậu đỏ

Những lửa rắn và một khuôn mặt đỏ

 

– Phải chăng con đă chạy qua đầm

Dưới bạch đàn, ở lán bác làm than

 

– Không mẹ ơi con thấy mùi rượu mạnh

Và nóng bừng như một đóa tầm ma

 

Không qua đầm con một mạch chạy về

Và trong máu như có ǵ vật vă

 

Như con quay bị roi vải quất vào

Chính Satan đó mẹ, chính Satan

 

– Tốt thôi! bố dượng nói đưa ông ấy cái ŕu

Nhưng đứa bé bay đi trong y phục sang giàu.

 

TẠI SAO BẠN KHÔNG ĐẾN PARIS

 

Tại sao bạn không đến Paris?

-Nhưng mùi hoa huệ! Nhưng mùi hoa huệ

 

-Hai bờ sông Seine lắm kẻ bán hoa!

-Nhưng không đủ làm tôi sầu muộn

 

Tôi bệnh tương tư màu lá xanh và ngựa

Những nàng hầu chen lấn dọn lâu đài

 

-Nhưng phố Paris cũng có các nàng hầu

-Ôi quỷ tha các nàng! Ôi ma bắt!

 

Nhưng tôi cô độc trong đêm dày ẩm ướt

Mùi huệ hoa và thôn dă phục tùng

 

Đất trào sôi cay đắng ở quanh tôi

Niềm tuyệt vọng và hạnh phúc không làm ai vui thích

 

-Bạn sẽ chết trong lăng quên và dày ṿ trong kiêu hănh

-Vâng nhưng mùi hoa huệ và cây lá tự do.

 

CÂU TRÍCH DẪN TỪ  R. G. CADOU

Nhiều người nói về thực tại để đưa về họ với môn thể dục trong nhà trường chỉ liên quan đến một khoảng không chật hẹp của tư tưởng họ. Nhưng những người khác, khởi đi từ chính họ tạo cho ḿnh một thực tại bền vững hơn, trực tiếp hơn mà những giới hạn không ngừng lùi lại.

Tôi nói trực tiếp là khả năng có được tinh thần đứng yên như một tia lửa.

Một “nghệ thuật thi ca” cũng như một cuốn sách dạy nấu ăn trong đó ghi lại bí quyết món gà nấu đậu. Công thức th́ hấp dẫn, nhưng chính món ăn th́ lại kém xa.