Les Plus Beaux Poèmes Romantiques

Traducteur:  Đông Yên Lương Tấn Lực

License d’Enseignement en Littérature Française

License d’Enseignement en Philosophie Occidentale

Mùa thu là thời gian con người trầm tư về dĩ vãng và những kinh nghiệm qua đi trong cuộc sống mang theo những giá trị triết lý nhất định dù con người có ý thức hay không.  Mùa thu cũng còn là báo hiệu của những ngày đông thiên sắp đến, với tuyết sắp rơi và lạnh lẽo u buồn.  Trầm tư của tác giả trong bài thơ nầy mang một tính chất bao la mơ hồ, không nhất thiết chỉ riêng về tình yêu hay đau khổ tuyệt vọng.   Chính cái bao la mơ hồ đó đã khiến bài thơ có được một khung trời tình cảm mông lung nhẹ nhàng êm ả, truyền đạt cho người đọc một cảm thức nhẹ nhàng chơi vơi và vô cùng lãng mạn.  Không ai rõ cụ thể cái gì đang đè nặng trên tâm khảm nhà thơ ngoài cái bếp sưởi năm xưa,  ngoài chiếc tủ cổ ván sồi hương thơm ngát, ngoài những ngày cô đơn trong căn phòng vùi đầu suy tưởng trong khi bên ngoài tuyết tầm tã tuôn rơi.  Cũng không ai rõ nỗi sầu muộn trong thơ đã từ đâu đến, nhưng nỗi sầu đó hiện hữu và đang chiếm cứ không gian và thế giới của bài thơ.  Quá khứ, hiện tại và tương lai trong bài thơ nầy cơ hồ như không còn biên giới nữa.  Tâm hồn nhà thơ như luôn luôn ngây ngất đắm chìm trong khói thuốc thơm lừng vươn dài tỏa rộng từ chiếc điếu màu hổ phách trên môi.  Cảm thức bi quan hay thất bại được minh họa một cách tài tình qua hình ảnh con thú chùng chân săn đuổi.

Il va Neiger…

Francis James

Il va neiger dans quelques jours. Je me souviens
de l’an dernier. Je me souviens de mes tristesses
au coin du feu. Si l’on m’avait demandé : qu’est-ce ?
j’aurais dit : laissez-moi tranquille. Ce n’est rien.

J’ai bien réfléchi, l’année avant, dans ma chambre,
pendant que la neige lourde tombait dehors.
J’ai réfléchi pour rien. À présent comme alors
je fume une pipe en bois avec un bout d’ambre.

Ma vieille commode en chêne sent toujours bon.
Mais moi j’étais bête parce que tant de choses
ne pouvaient pas changer et que c’est une pose
de vouloir chasser les choses que nous savons.

Pourquoi donc pensons-nous et parlons-nous ? c’est drôle ;
nos larmes et nos baisers, eux, ne parlent pas,
et cependant nous les comprenons, et les pas
d’un ami sont plus doux que de douces paroles.

On a baptisé les étoiles sans penser
qu’elles n’avaient pas besoin de nom, et les nombres,
qui prouvent que les belles comètes dans l’ombre
passeront, ne les forceront pas à passer.

Et maintenant même, où sont mes vieilles tristesses
de l’an dernier ? À peine si je m’en souviens.
Je dirais : Laissez-moi tranquille, ce n’est rien,
si dans ma chambre on venait me demander : qu’est-ce ?

Tuyết Sắp Rơi

Francis James

Tuyết sẽ xuống, tuyết về trong hoài niệm

Năm đi qua bên bếp sưởi ngày buồn

Nếu ai hỏi nỗi sầu từ đâu đến

Thì xin người hãy cứ để mặc ta.

Nhớ năm đó ta vùi đầu suy tưởng

Khi bên ngoài tuyết tầm tã tuôn rơi.

Ta chỉ nghĩ mông lung.  Bây giờ và thuở trước

Luôn trên môi điếu hổ phách thơm lừng.

Chiếc tủ cổ ván sồi hương thơm ngát.

Nhưng bao điều không một chút đổi thay

Như con thú đã chùng chân săn đuổi

Dù nhận ra phía trước những lũ mồi.

Những suy tưởng nói năng đều mai mỉa;

Những nụ hôn, nước mắt chẳng cần lời

Nhưng ta hiểu, và bước chân bè bạn

Vẫn dịu hiền hơn cả tiếng ca dao.

Các tinh tú đâu cần tên phải đặt

Các sao băng xuôi ngược khắp trong trời;

Chúng xuôi ngược đâu cần bao con số

Đâu cần ai buộc chúng phải vận hành.

Ngay hôm nay, những u hoài ngày cũ

Của năm xưa đã lẩn quất về đâu?

Nếu ai hỏi nỗi sầu từ đâu đến

Thì xin người hãy cứ để mặc ta.